การสกรีนเสื้อด้วยสีกัด

เนื่องด้วยตลาดแฟชั่นยังคงนิยมสวมใส่ เสื้อยืดที่มีลวดลายสกรีนซึ่งให้ผิวสัมผัสที่บางเบาเป็นเนื้อเดียวกันกับเนื้อผ้า ซึ่งข้อจำกัดข้อนึงในการสกรีนเสื้อบนเนื้อผ้าสีเข้มโดยยังคงไว้ซึ่งผลลัพธ์ของสีที่สดสว่างลวดลายคมชัดเช่นเดียวกับการสกรีนบนเนื้อผ้าสีอ่อนจำเป็นต้องใช้สีสกรีนประเภทพลาสติซอลหรือสียางซึ่งมีคุณสมบัติทึบแสงหรือใช้เทคนิคการสกรีนซ้ำหรือสกรีนรองพื้นขาวเพื่อกลบสีของเนื้อผ้า ซึ่งเทคนิคดังกล่าวมีผลทำให้ผิวสัมผัสลวดลายบนเสื้อมีชั้นของเนื้อสีที่หนาและมีน้ำหนัก การสกรีนด้วยเทคนิคสีกัด(Discharge screen printing)จึงได้เข้ามาเป็นทางเลือกในการสกรีนเสื้อบนเนื้อผ้าสีเข้ม โดยหลักการคือการใช้สารเคมีที่มีฤทธิ์ในการกัดสี(discharge agent)ซึ่งย้อมอยู่บนเนื้อผ้า โดยผสมลงในแป้งพิมพ์แล้วจึงนำไปสกรีนลงบนเสื้อผ่านแม่พิมพ์ที่ได้อัดบล็อคขึ้นลายสกรีนเตรียมไว้แล้ว สารเคมีส่วนที่สัมผัสกับเนื้อผ้าจะกัดสีย้อมเข้าไปจนถึงเนื้อผ้าซึ่งบริเวณที่สีถูกทำลายจะเห็นเป็นลวดลายตามสีธรรมชาติของเนื้อผ้า หลังจากนั้นจึงสามารถนำไปสกรีนสีอื่นได้ตามปกติทั้ง สีสกรีนเชื้อน้ำ และ สีพลาสติซอล ซึ่งถ้าใช้สีสกรีนเชื้อน้ำก็ไม่จำเป็นต้องมีรองพื้นขาวสามารถสกรีนตรงทับบนลวดลายที่ถูกกัดสีได้เลย ซึ่งผิวสัมผัสที่ได้จะบางเบาแทบเป็นเนื้อเดียวกับเนื้อผ้าไม่ต่างจากการสกรีนบนเนื้อผ้าสีอ่อน

เนื่องจากสีกัดมีฐานน้ำในการทำละลายดังนั้นหากต้องการสกรีนด้วยสีสกรีนเชื้อน้ำเราสามารถผสมสีสกรีน(อ้างอิงตามที่ผู้ผลิตแนะนำ) ตามเฉดที่ต้องการลงไปพร้อมกับสารกัดสีจะได้สีสกรีนสีกัด(Color discharge ink) เมื่อนำไปสกรีนลงบนเนื้อผ้าสารกัดสีจะทำลายสีย้อมและในขณะเดียวกันสีสกรีนก็จะเ้ข้าไปแทนที่เป็นลวดลายตามแม่พิมพ์ ในงานดีไซน์ลายสกรีนบางแบบก็นิยมที่จะสกรีนสีกัดเพียงอย่างเดียวโดยไม่ผสมเฉดสีเพื่อให้ได้งานเสื้อยืดสไตล์เรโทร

การสกรีนเสื้อโดยใช้สีกัดเพื่อกัดสีย้อมผลลัพธ์ที่ได้มีโอกาสที่สีกัดจะทำปฏิกิริยากับสีย้อมบนเนื้อผ้าของเสื้อแต่ล่ะตัวแตกต่างกันหากเสื้อนั้นถูกย้อมมาต่างล็อตกัน(แม้จะเป็นเสื้อสีเดียวกันและมาจากโรงงานเดียวกัน) รวมถึงความเข้มของสีย้อมจะให้ผลในการกัดสีที่แตกต่างกันเช่นเสื้อที่ย้อมด้วยสีเขียวเข้มกับเสื้อที่ย้อมด้วยสีเขียวอ่อนการทำปฏิกิริยาของสารกัดสีลงไปถึงเส้นใยผ้าก็จะให้ผลลัพธ์ที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับปริมาณของสีกัด ดังนั้นก่อนลงมือสกรีนเสื้อด้วยสีกัดจึงควรมีการทดลองแต้มสีลงเนื้อผ้าตัวอย่างที่จะสกรีนเพื่อดูผลลัพธ์ให้ได้ตรงตามความต้องการ

สิ่งที่ควรคำนึงเกี่ยวกับสารกัดสี (Discharge agent) คือเมื่อผสมกับแป้งพิมพ์แล้วจะมีอายุการใ้ช้งานได้ในช่วง 6- 8 ชั่วโมง และเนื่องจากสารกัดสีมีส่วนผสมของสารเคมีีที่สามารถทำให้เกิดการระคายเคือง เมื่อสัมผัสถูกหรือหายใจเข้าไป ดังนั้นในการจัดเตรียมพื้นที่ทำงานจะต้องมีอากาศถ่ายเทหรืออาจต้องมีพัดลม ดูดอากาศในบริเวณเครื่องอบสีเพื่อป้องกันการสูดดมไอระเหยของสารเคมีเข้าไป

สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์
บทความ โดย แพนด้าสกรีน อนุญาตให้ใช้ได้ตาม สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ต้นฉบับ
  • การสกรีนเสื้อด้วยสีกัด
  • การสกรีนเสื้อด้วยหมึกพิมพ์สกรีนชนิดพิเศษ